Engellilerin yasal hakları ve imtiyazları 

ÖZÜRLÜLERE SAĞLANAN HAKLAR

ÖZÜRLÜ KİMLİK KARTI

İzlenecek Yol:

18/Mart/1998 tarih ve 23290 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmeliğe uygun düzenlenmiş Sağlık Kurulu Raporu alınacaktır.

Özürlü Kimliği Bilgi Raporu veren hastanede ya da Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri’nde doldurulacaktır.

Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü formların aslını, Sağlık Kurulu Raporunu, tasdikli nüfus cüzdanı fotokopisini ve iki fotoğrafla birlikte Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı’na gönderecektir.

Formların ikinci nüshası Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünde saklanacaktır. (Bu evrakları özürlülük kişi ya da yakını gönderemez.).

Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri’nden Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı’na ulaşan formlar ve ekler incelenerek bilgisayar ortamında değerlendirilecektir. Son şeklini almış olan kart postayla özürlü vatandaşın adresine gönderilecektir.

Daha geniş bilgi için:

Alo Özdanış: 0 800 314 83 00

0 800 314 83 01  

ÖZÜRLÜ KİMLİK KARTI ŞU YARARLARI SAĞLAYACAKTIR

Özürlü ;

Değişik kurum ve kuruluşlardan istenen rapor yenileme işlemlerinden kurtulacaktır,   

  Gelir Vergisi indiriminden faydalanabilecektir. (Gelir Vergisi indirimi, özürlü kişinin herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmaması durumunda kendisine bakmakla yükümlü olan kişi içinde geçerli olacaktır),  

Devlet Demir Yolları ile seyahat etmesi ve özür oranının %40 veya üstü olması halinde %50 indirimden faydalanabilecektir.  

Havayolları ile seyahat etmesi ve özür oranının %50 veya üstü olması halinde %40 indirimden yararlanabilecektir.  

Yerel Yönetimlerin alacağı kararlar ile belediye otobüslerinden ücretsiz ya da indirimli yararlanabilecektir.  

Sinema, Tiyatro vb. faaliyetler için ödeyeceği ücretlere indirim uygulanacaktır.  

Kamu Kurum ve Kuruluşlarının özürlü çalıştırma zorunluluklarına bağlı olarak özürlü istihdamı amacıyla açılan sınavlarda özrünü kanıtlayabilecektir.  

Telsim ve Türkcell tarafından %40 indirim uygulanmaktadır.  

Özürlü Kimlik Kartı ile ilgili çalışmalar devam etmekte olup bundan sonra da özürlüler için verilecek bütün haklardan özürlü birey aynı kimlik kartı ile yararlanabilecektir.

  VERGİ REFORM KANUNU İLE SAKATLARA GETİRİLEN HAKLAR

Mevcut uygulamada sakatlık indiriminden sadece ücretliler yararlanmaktaydı. Kabul edilen kanun ile aşağıda belirtilen yenilikler getirilmiştir.

·         Ailesinde sakat bulunan ücretliler de sakatlık indiriminden yararlanacaklardır.

·         Serbest meslek erbabı olarak çalışan özürlüler de sakatlık indiriminden yararlanacaktır.

·         Ailesinde sakat bulunan serbest meslek erbabı da aynı şartlarla sakatlık indiriminden yararlanabilecektir.

·         Basit usulde vergilendirilen özürlülerden ücretli duruma girmeksizin imalat ve tamirat ve küçük sanat işleriyle uğraşan özürlüler sakatlık indiriminden yararlanabileceklerdir.  

İDRİRİM UYGULAMASI ŞÖYLE YAPILACAKTIR.

  % 80’ini kaybedenler, birinci derece sakat sayılırlar. Bu kişiler, özel indirim tutarının 8 katı tutarında sakatlık indiriminden faydalanırlar.

% 60’nı kaybedenler, ikinci derece sakat sayılırlar. Bu kişiler özel indirim tutarının 4 katı tutarında sakatlık indiriminden faydalanırlar.

% 40’nı üçüncü derece sakat sayılırlar. Bu kişiler özel indirim tutarının 2 katı tutarında sakatlık indiriminden faydalanırlar.

SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKIFLARI

3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu kapsamında,

İl ve İlçelerde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Vakıfları aracılığıyla;

·         Yoksul ve muhtaç durumundaki,

·         Kanunla kurulu sosyal güvenlik kuruluşlarına bağlı olmayan ve bu kuruluşlardan aylık geliri olmayan vatandaşları,

·         Geçici olarak küçük bir yardım veya eğitim ve öğretim imkanı sağlanması halinde topluma faydalı ve üretken olabilecek kişilere yönelik yardımları yapar.

·         Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olan ve bu kuruluşlardan aylık ve gelir alan özürlülerin tedavi giderleri ile fonksiyon kazandırıcı ortopedik ve diğer yardımcı araç ve gereçlerin kurumlarca karşılanmayan kısımları da karşılanır.

Nasıl Yararlanılır?

Bu yardımlardan yararlanmak isteyen kişiler;

İkamet ettikleri ilde veya ilçede bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na;

·         Nüfus cüzdanı örneği,

·         İkametgah belgesi

·         Muhtaç durumda olduklarına ilişkin belge

·         Fonksiyon kazandırıcı ortopedik ve diğer yardımcı araç ve gereçler için bu cihazı ya da protezi kullanmalarının zorunlu olduğunu belgeleyen,

·         Sağlık Kurulu Raporu ile cihazın ya da protezin fiyatını üç ayrı firmadan proforma fatura başvurmaları gereklidir.

Başvuru ile ilgili incelemeler vakıf görevlilerince yapılmakta,

Vakıf müteveli heyetince değerlendirildikten ve uygun bulunduktan sonra bedeli ödenmektedir.

65 YAŞINI DOLDURMUŞ MUHTAÇ GÜÇSÜZ VE KİMSESİZ TÜRK VATANDAŞLARINA AYLIK BAĞLANMASI HAKKINDA KANUN 2022

65 yaşını doldurmuş, vatandaşlar ile özürlü kimselerden kendisine kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan, sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlanmayan, nafaka bağlanmamış veya bağlanması mümkün olmayan, mahkeme kararıyla veya doğrudan doğruya kanunla bağlanmış herhangi bir devamlı gelire sahip bulunmayan ve muhtaçlığını İl veya İlçe İdare Heyetlerinden alacakları belgelerle kanıtlayan Türk Vatandaşlarına hayatta bulundukları sürece, 300 gösterge rakamının her yıl bütçe kanunu ile tespit edilecek katsayı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır.

KİMLER FAYDALANABİLİR ?

·         T.C. vatandaşı olmak,

·         Özürlü olmak,

·         Herhangi bir işte çalışmıyor olmak,

·         Herhangi bir sağlık güvencesi ve gelire sahip olmamak.

Bu özelliklere sahip kişiler; İLLERİNDE bağlı bulundukları İlçe Kaymakamlıklarına

·         Nüfus Cüzdan örneği (Muhtardan tasdikli)

·         Üç Resim ve Dilekçe ile müracaat edeceklerdir.

KAYMAKAMLIKTAN;

·         Konuyla ilgili matbu evraklar doldurulacaktır. Evraklar;

Tapu-Mal bildirimlei belgesi

Sağlık Kurulu Raporu için hastaneye sevk

Vukuatlı Nüfus Cüzdanı kayıt örneği tamamlanarak, kendilerine 2022 sayılı Yasadan faydalandıklarına dair kart verilecektir.

HAKLARI

Üç ayda bir maaş

Devlet Hastanelerinden ücretsiz muayene (İlaç giderlerini kendileri karşılayacaklardır.)

Hastaneye yatarak tedavi oldukları taktirde, tüm hastane masrafları karşılanacaktır.

SİGORTALI ÇALIŞAN

17.07.1964 tarih ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa; 6 Haziran 1997 17.07.1964 tarih ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa; 6 Haziran 1997 tarih ve 23011 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 572 sayılı Kanun Hükmünde kararname ile (21. maddesi) ek 37. madde eklenmiştir. Buna göre;

sigortalılar ve kurumdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük ve yaşlılık aylığı almakta olanların geçindirmekle yükümlü oldukları zihinsel, bedensel, ruhsal ve duygusal özürü bulunan çocukları ile kurumdan hak sahibi olarak gelir veya aylık alan aynı durumdaki çocuklardan, kurum sağlık tesisleri sağlık kurulu raporu ile resmi ve özel eğitim merkezlerine gönderilenlerin, gelişim ve eğitimlerine ilişkin yardımlar, Bütçe Uygulama Talimatında belirtilen esas ve miktarlarda kurumca sağlanır.

İSTENEN EVRAKLAR

Sağlık Kurulu Raporu

Sağlık karnesi fotokopisi

Vizite kağıdı

4 aylık dönem bordrosu

Baba ve anne için işlerinden çalıştıklarına dair belge

Taahhütname

SİGORTALI EMEKLİ

Sağlık Kurulu Raporu

İkametgah

Sağlık karnesi fotokopisi

Taahhütname

EMEKLİ SANDIĞINA BAĞLI EMEKLİLER İÇİN

(Emekli Sandığına bağlı bir çalışanın özürlü çocuğu için)

Sağlık Kurulu Raporu

Emekli Sandığından Tedavi giderleri için aldığı onaylı form

taahhütname

EMEKLİ SANDIĞINA BAĞLI ÇALIŞANLAR İÇİN

Vizite kağıdı

Sağlık Kurulu Raporu fotokopisi (Her ay)

Taahhütname ile Özel Rehabilitasyon Merkezine müracaat edecek

ÇALIŞTIĞI KURUMUNA

·         Özürlü Sağlık Kurulu Raporu

·         Özürlünün Nüfus cüzdanı örneği

·         Dilekçe ile müracaat edecek

Buna göre yıllık:

Birinci derece sakat olanlarda 907.200.000 TL

İkinci derece sakat olanlarda 453.600.000 TL

Üçüncü derece sakat olanlarda 226.800.000 TL

Hizmet erbarının kalkınmada öncelikli yörede bulunulması halinde bu tutarlar sırasıyla:

Birinci derece sakat olanlarda 1.209.600.000 TL

İkinci derece sakat olanlarda 604.000.000 TL

Üçüncü derece sakat olanlarda 302.400.000 TL

Bu tutarlar yukarıda belirtilen hizmet erbabı için yıllık gelir vergisi matrahlarından indirilecek rakamları oluşturmaktadır.

Asgari ücretin halen yıllık 425.250.000. TL 31.08.1998 tarihinden sonraki tutarı ile de 574.074.000 TL olduğu dikkate alınırsa sağlanan avantajın ne derece önemli olduğu ortaya çıkacaktır.

Kendi işini kuran serbest meslek erbabının 31.maddeye göre hesaplanan sakatlık indirimi:

Normal yörede faaliyette bulunulması halinde:

Birinci derece sakat serbest meslek erbabında: 709.200.000TL

İkinci derece sakat serbest meslek erbabında: 453.600.000TL

Üçüncü derece sakat serbest meslek erbabında: 226.800.000TL

Kalkınmada öncelikli yörede faaliyette bulunulması halinde;

Birinci derece sakat serbest meslek erbabında:1.209.600.000 TL

İkinci derece sakat serbest meslek erbabında: 604.800.000 TL

Üçüncü derece sakat serbest meslek erbabında: 302.400.000 TL

Kendi işini kuran serbest meslek erbabının bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunması halinde durumuna göre, yukarıdaki rakamlara ilave olarak ayrıca özürlü kişi sayısı kadar hesaplanan miktar, bu mükelleflerin yıllık gelir vergisi matrahından indirim konusu yapılacaktır.

BASİT USULDE VERGİLENDİRİLENLERDE

Normal yörede faaliyette bulunulması halinde;

Birinci derece sakat küçük sanat erbabında: 907.200.000 TL

İkinci derece sakat küçük sanat erbabında: 453.600.000TL

Üçüncü derece sakat küçük sanat erbabında: 226.800.000TL

Kalkınmada öncelikli yörede faaliyette bulunulması halinde;

Birinci derece sakat küçük sanat erbabında:1.209.600.000 TL

İkinci derece sakat küçük sanat erbabında: 604.800.000 TL

Üçüncü derece sakat küçük sanat erbabında: 302.400.000 TL

Bu tutarlar, hesaplanan yıllık gelir vergisi matrahından ayrıca indirilecektir.

GİT : 

Özürlülere Sağlanan Haklar

Ö.İ.B.Teşkilatı ve Görevleri Hakkında KHK (1)

Ö.İ.B.Teşkilatı ve Görevleri Hakkında KHK (2)

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu

Sakatların İstihdamı Hakkındaki Tüzük

 

 

Counter